De kunst van presenteren

Een maand geleden was ik aanwezig op een congres. Aangezien het onderwerp de stem was waren er kno-artsen, logopedisten, stemtherapeuten en zangpedagogen. Misschien flauw van mij, maar als logopedist op een congres vol met specialisten en grootheden op het gebied van de stem, verwacht je wel dat het luisteren naar hen inspirerend zal zijn. Helaas was dit niet geheel waar. Van de 25 sprekers die ik heb gezien, zijn er 5 geweest die ik fantastisch vond spreken. Met gemak hing de zaal aan hun lippen.

Bij de overigen heb ik mij verbaast over de klassieke valkuilen waar in werd getrapt: de één stond werkelijk met zijn neus in een laptop, de ander bleef in een vast ritme op drie tonen doorratelen zonder natuurlijk spreekpauzes, weer een ander sprak te snel en dan waren er nog velen die een variatie of combinatie deden op bovenstaande of alles samen. Kennelijk is spreken voor een groep zo makkelijk nog niet: een goed onderzoek, een logisch verhaal en een mooie powerpoint maken het niet in één keer een goede presentatie.

Het toppunt was een lezing over “voice of power and passion” door een professor. Ontzettend boeiend onderwerp over hoe emoties, lichamelijke kracht en geestelijke gesteldheid terug te horen zijn in de stem. Jammer was dat zijn verhaal saai, slap, ongeïnteresseerd en eentonig overkwam. Een groter contrast met het onderwerp had denk ik niet gekund. Zonde, maar ook wel weer grappig natuurlijk.

Moet je binnenkort presenteren en wil je niet dat bovenstaande jou overkomt?  Dus een presentatie, waarbij je ontspannen overkomt en ook de juiste boodschap over kunt brengen? 
Deze vier tips kunnen je vast een eind op weg helpen.

1. Zoek contact met je publiek. Publiek wil graag betrokken worden, oogcontact is hier de oplossing voor. Als je nerveus bent voor je presentatie lijkt dat misschien makkelijker gezegd dan gedaan, maar juist als je op deze manier contact maakt ervaren veel sprekers meer rust. Jij kunt namelijk controleren of je de aandacht hebt en of de boodschap wordt begrepen. Tegelijkertijd voelt de luisteraar zich betrokken. Een win-winsituatie. Een eventuele laptop of blaadjes met steekwoorden gebruik je enkel ter ondersteuning. Vertrouw erop dat je het verhaal echt wel weet: je hebt het toch goed voorbereid?
   
   
2. Spreek rustig. Een open deur natuurlijk, maar wel een hele belangrijke. Tijdens mijn behandelingen en trainingen ervaar ik vaak dat mensen geen idee hebben van hun eigen spreektempo. Zo deed ik pas een oefening met iemand waarbij ik hem vroeg om heel langzaam voor te lezen. Voor zijn gevoel was hij ernstig en vervelend langzaam aan het spreken. Bij het terugluisteren kwamen we beiden tot de conclusie dat het bijna niet langzamer was dan anders. De ervaring vanuit jezelf klopt dus (vaak) niet met de werkelijkheid. De enige manier om erachter te komen wat werkt is oefenen, opnemen, terugluisteren en misschien zelfs het tempo laten beoordelen door iemand anders.
   
   
3. Afwisseling is noodzakelijk. Als dat er niet is, dan loop je een groot risico dat luisteraars je presentatie als saai ervaren. Je kunt afwisselen in spreektempo, luidheid en toonhoogte, bewegen en stilstaan. Maak woorden belangrijker door deze luider uit te spreken en laat pauzes vallen na cruciale zinnen. Door de pauzes hebben toehoorders de tijd om de gekregen informatie te laten bezinken en creëer je rust.
   
   
4. Gebruik ondersteunende communicatie zoals beeld en geluid, maar houd het overzichtelijk. Als er alleen auditief, dus via het gehoor, informatie binnenkomt is de kans groot dat niet alles onthouden wordt. Als je daarentegen een powerpoint hebt met teveel tekst erop, kan het gebeuren dat mensen de tekst gaan lezen en niet meer luisteren naar je boodschap. Het moet elkaar ondersteunen en versterken. Een filmpje of geluidsfragment kan helpen om iets te verduidelijken en zorgt meteen voor afwisseling. Daarna kun je weer fris verder met je verhaal.

Wil jij ook met zelfvertrouwen spreken voor groepen? Meld je dan aan voor een training of voor coaching!

Alet Slokkers-van den Berg